Shadow

Cruisemaatschappijen volop bezig met nieuwe brandstoffen en schone energietechnologie

In hun streven om de cruisesector te verduurzamen onderzoeken cruisemaatschappijen een breed scala aan nieuwe brandstoffen: LNG, hernieuwbare diesel, brandstofcellen, waterstof en zelfs kernenergie zijn opties die onderzocht worden.

De Navigator of the Seas van cruisemaatschappij Royal Caribbean International had eind oktober de primeur het eerste grote cruiseschip in de Verenigde Staten te zijn dat gedeeltelijk op hernieuwbare diesel uitvoer. In diezelfde week beleefde ook MSC Cruises een primeur in de vorm van de oplevering van de MSC World Europa. Dit eerste schip in de World-klasse is het eerste MSC-cruiseschip dat op LNG als brandstof vaart. En er komen nog meer ontwikkelingen aan, want in 2023 komt het eerste hybride aangedreven cruiseschip van de nieuwe Nova-klasse van Silversea Cruises in de vaart.

Cruisesector steeds duurder

De Navigator of the Seas vaart voor het eerst gedeeltelijk op biodiesel. © Royal Caribbean International
De Navigator of the Seas vaart voor het eerst gedeeltelijk op biodiesel. © Royal Caribbean International

Niemand zal beweren dat cruisen een duurzame sector is, maar feit is wel dat tal van bedrijven in die sector hard bezig zijn hun ecologische voetafdruk te verkleinen. De biodiesel van de Navigator of the Seas is gebaseerd op natuurlijke materialen en zorgt voor een lagere kooldioxide-uitstoot. Ingenieuze filters in scheepsschoorstenen van cruiseschepen filteren een groot deel van de zwavel en stikstof eruit. Scheepsrompen worden efficiënter ontworpen om het brandstofverbruik terug te dringen. En nieuwe cruiseschepen worden constant gemonitord om te zien of hun energieverbruik voldoet aan de verwachtingen of wellicht geoptimaliseerd kan worden.

Uitstoot broeikasgassen verminderen

De International Maritime Organization (IMO) wil dat in 2050 de uitstoot van broeikasgassen door schepen met 50 procent verminderd is. Maar cruisemaatschappij MSC Cruises gaat een stap verder en wil in 2050 netto-nul-emissies gerealiseerd hebben, al was in 2019 het streven nog om dat doel al in 2030 gehaald te hebben. Nu moet in 2030 de CO2-uitstoot van alle schepen van de MSC-cruisevloot met 40 procent gedaald zijn ten opzichte van 2008. Dat doel lijkt haalbaar, want de totale uitstoot is nu al met 35 procent gedaald. Maar omdat er steeds meer cruiseschepen bij komen, zou de totale uitstoot bij onveranderd beleid toch stijgen. Als alle plannen het gewenste effect hebben zou vanaf 2026 de CO2-uitstoot van de gezamenlijke MSC-cruiseschepen moeten dalen om in 2025 op netto nul uit te komen.

Vermindering brandstofverbruik en schonere brandstoffen

Grofweg kijken cruisemaatschappijen naar twee manieren om de doelstellingen te halen:
1: Vermindering van het gebruik van brandstof om zo de uitstoot te verlagen;
2: Gebruik van schonere brandstoffen;

Nu gaat een cruiseschip gemiddeld zo’n dertig jaar mee, dus dat betekent dat je nu al serieuze stappen gezet moet hebben om die doelstellingen voor 2050 te halen. “We moeten alle technologie aan boord halen”, zei Linden Coppel, vice president sustainability & ESG van MSC Cruises tijdens een presentatie bij de oplevering van de nieuwe MSC World Europa.

Brandstofverbruik in de dagelijkse praktijk

Rookwassers op de MSC Grandiosa dringen de uitstoot van schadelijke stoffen al flink terug © Nico van Dijk
Rookwassers op de MSC Grandiosa dringen de uitstoot van schadelijke stoffen al flink terug © Nico van Dijk

Cruisemaatschappijen en scheepswerven, aangespoord door strenger wordende internationale uitstootnormen, kijken naar allerlei manieren om brandstof te besparen. Zo letten ze scherp op de zogeheten operationele efficiency: het brandstofverbruik van een cruiseschip in het dagelijks gebruik. Zo presteert de MSC Grandiosa, in 2019 in de vaart gekomen, 8 procent beter dan vooraf berekend.

Door inventieve rompontwerpen moet het brandstofgebruik van cruiseschepen dalen. Ook daarvoor heeft de IMO normen opgesteld die steeds strenger worden: de zogeheten Energie Efficiency Design Index (EEDI). De MSC Virtuosa, die in 2021 is opgeleverd, zit al 40 procent onder die EEDI-norm. De MSC World Europa, het nieuwste en grootste cruiseschip in de MSC-vloot, zal naar verwachting 47 procent beter dan de norm presteren.

Uitstootlabel voor schepen

Daarnaast moeten alle bestaande koopvaardij- en cruiseschepen vanaf 2023 voldoen aan de Carbon Intensity Index (CII) van diezelfde IMO. Die meet de CO2-uitstoot per afgelegde zeemijl. Cruiseschepen worden hierop jaarlijks doorgelicht en moeten op een schaal van A (beste) tot en met E (slechtste) minimaal een C scoren. Het kan zijn dat cruisemaatschappijen hun cruiseroutes hierop moeten optimaliseren en aanvullende energiebesparingen moeten treffen, waarschuwde Francioni.

Walstroom nog beperkt beschikbaar

Een andere manier om op brandstof te besparen en uitstoot te verminderen is het gebruik van walstroom. In 2019 is MSC Cruises al begonnen met de introductie van walstroom. Als een cruiseschip in de haven ligt, moeten nu de motoren draaien om energie op te wekken. Bij walstroom kunnen de motren uit, zodat de uitstoot kan dalen. Cruiseschepen krijgen dan hun stroom via het electriciteitsnetwerk aan wal. Probleem is alleen dat maar heel weinig havens op dit moment walstroom aanbieden. In Europa zijn het er nog geen vijf, weet Michele Francioni, senior vice president bij MSC Cruises.

Cruiseschepen aan de stekker

Cruisen op de MSC World Europa, het grootste cruischip van MSC Cruises. © PR MSC Cruises
Cruisen op de MSC World Europa, het grootste cruischip van MSC Cruises. © PR MSC Cruises

Alle nieuwe cruiseschepen van MSC Cruises zijn klaar om walstroom te gebruiken. Bestaande cruiseschepen worden omgebouwd zodat ze alsnog aan de stekker kunnen. De Europese Unie hoopt dat door walstroom in 2030 jaarlijks 300.000 ton CO2 minder uitgestoten wordt, maar Francioni verwacht dat die doelstelling door gebrek aan walstroomcapaciteit niet gehaald kan worden.

Brandstofbesparing is één ding, maar de sectorbreed worden hoge verwachtingen gekoesterd van nieuwe, schonere brandstoffen die nu ontwikkeld worden. Veel nieuwe cruiseschepen worden sinds 2019 gestookt op LNG, momenteel de minst vervuilende brandstof voor schepen die in behoorlijke hoeveelheden beschikbaar is. LNG stoot minder CO2 uit dan traditionele stookolie en diesel maar kent twee belangrijke nadelen: de vraag naar LNG schiet wereld sinds de Russische inval in Oekraïne omhoog ter vervanging van Russisch aardgas.

LNG heeft hogere methaanuitstoot

De Viking Octantis op expeditiecruise naar Antarctica. © Viking Cruises
De Viking Octantis op expeditiecruise naar Antarctica. © Viking Cruises

Het tweede nadeel is dat LNG weer leidt tot een hogere uitstoot van methaan, een sterk broeikasgas. Torstein Hagen, de topman van cruiserederij Viking Cruises, gaf in september bij de doop van expeditiecruiseschepen Viking Polaris en Viking Octantis, om die reden al aan helemaal niets te zien in de toepassing van LNG voor de nieuwste cruiseschepen van de Viking-vloot. Hij wil eerst de ontwikkelingen rond brandstofcellen aanpassen.

Francioni erkent de nadelen van LNG, maar denkt het methaan-probleem op te kunnen lossen via naverbranding. De MSC World Europa zal dan ook zeker niet het laatste MSC-cruiseschip zijn dat op LNG vaart. Ook de Explora III en IV van het luxe dochtermerk Explora Journeys, zullen op LNG gaan varen. Maar ook hij ziet LNG als tussenstap op weg naar nog schonere scheepsmotoren.

Brandstofcellen heilige graal

Brandstofcellen zijn bij alle cruisemaatschappijen, scheepsbouwers en energieleveranciers de heilige graal. Die kunnen niet alleen veel efficiënter stroom produceren, maar kunnen ook verschillende brandstoffen gebruiken, zoals LNG, methanol en waterstof. Ook de nieuwe MSC World Europa heeft al 150 KW brandstofcellen aan boord, maar die zijn vooral bedoeld om de technologie te testen. De bedoeling is dat de Explora V en VI voor 6 Megawatt aan brandstofcellen aan boord krijgen, zodat ze in theorie zonder uitstoot in hun eigen energiebehoefte kunnen voorzien als ze in de haven liggen.

Cruiseschepen op waterstof

Ook wordt gekeken naar toepassing van waterstof dat in ‘dual fuel’-brandstofcellen gebruikt kan worden. Nadeel is dat de productie van waterstof veel energie kost. Bovendien is er momenteel wereldwijd te weinig productiecapaciteit voor een grootschalige toepassing. Wel staat al vast dat de Explora V en VI, die rond 2027 in de vaart komen, een waterstoftank aan boord krijgen.

Het Noorse bedrijf Northern Xplorer wil zelfs al in 2026 een cruisechip in gebruik nemen dat op waterstof vaart. Het gaat daarbij om een kleiner, luxe cruiseschip, zoals de cruiseschepen van Explora Journeys.

Toekomst voor ‘fuel flexibele’ technologie

Volgens zowel Linden als Francioni ligt de toekomst in technologie die ‘fuel flexible’ is, een mix van brandstoffen dus, zoals LNG, biomethaan uit afval, waterstof etcetera. Zelfs op atoomenergie rust geen taboe, aldus Francioni.

Het duurzaamheidsbeleid van MSC Cruises bestaat overigens niet alleen uit het schoner laten varen van cruiseschepen. Dat is onderdeel van de Planet-paragraaf van het duurzaamheidsbeleid van MSC Cruises. Ook op de terreinen People, Place en Procurement wordt een verduurzamingsslag gemaakt.

Mis nooit meer een bericht. Meld je aan voor onze gratis nieuwsbrief en volg ons op Facebook, Twitter en Instagram. Tips en suggesties voor een artikel? Stuur een mail naar redactie @ decruisegids.nl (zonder spaties in het mailadres). Reageren kan onder dit artikel.

Privacy *

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.