Een ziekenhuis op een cruiseschip is waarschijnlijk de laatste plek die je tijdens een cruise wilt bezoeken. Toch zien ze in het ziekenhuis op de Mein Schiff Relax, het nieuwste cruiseschip van TUI Cruises, vele tientallen patiënten per dag. Wat kunnen ze in een ziekenhuis op een cruiseschip aan medische zorg leveren?
Medische zorg op een cruiseschip

Bij een cruise denk je in de eerste plaats aan een onbezorgde vakantie. Heerlijk genieten van de zon, mooie bestemmingen, het lekkere eten, de vele faciliteiten aan boord, kortom het goede leven. Maar ja, ook tijdens een cruise kun je ziek worden, gewond raken en medische hulp nodig hebben. Dan is het goed om te weten dat alle grote cruiseschepen een volledig uitgerust medisch centrum aan boord hebben. Dat wordt niet alleen voor medische zorg aan cruisepassagiers, maar ook voor zieke of gewonde bemanningsleden gebruikt.
Boordhospitaal Mein Schiff Relax
We keken rond in het boordhospitaal van de Mein Schiff Relax tijdens een pre-cruise van Triëste in Italië naar Palma de Mallorca. Net als alle andere cruisemaatschappijen benadrukt ook TUI Cruises op haar website dat een medisch centrum aan boord niet dezelfde faciliteiten kan bieden als een volwaardig ziekenhuis aan wal. TUI Cruises stelt op haar website dat je het boordhospitaal kunt vergelijken met een ‘Notfallambulanz’ van een Duits ziekenhuis. Dat gezegd hebbende waren we behoorlijk onder de indruk van wat er in het medisch centrum aan boord van de Mein Schiff Relax allemaal mogelijk is.
Een zeecruise met de Mein Schiff-schepen van TUI Cruises kun je boeken bij:
Het ziekenhuis op de Mein Schiff Relax bevindt zich op dek 3 op de lengte-as van het schip, altijd de meest stabiele plek aan boord van een cruiseschip. Het medisch team aan boord van het schip bestaat uit drie artsen, drie verpleegkundigen en twee medisch assistenten. Hoofdarts is dr. Helmut Keller, een medicus die na zijn pensionering zijn oude beroep heeft voortgezet aan boord van cruiseschepen.

In principe kan de medische staf in de drie behandelruimtes aan boord vrijwel elke medische ingreep en elke behandeling verrichten, aldus dr. Keller. Bij een noodgeval aan boord is een medisch team binnen maximaal 3 minuten ter plekke. Dat is sneller dan de gemiddelde ambulance aan wal. De bemanning is er ook op getraind om medische assistentie te verlenen en er zijn ook defibrilatoren aan boord.
Anesthesie, interne geneeskunde, operaties, intubaties, intensieve zuurstofbehandelingen, het kan allemaal aan boord uitgevoerd worden. Alleen tandheelkundige zorg ontbreekt en ook dialyse apparatuur is op de Mein Schiff Relax afwezig. Die is soms wel aan boord op andere cruiseschepen.
Medische ruggenspraak met klinieken aan wal
Het medisch team beschikt over een eigen onderzoekslab en kan ook röntgenfoto’s maken. Die worden online naar een ziekenhuis in Hamburg gestuurd, waar ze er ook naar kijken. “Twee uur later krijgen we per email een antwoord terug”, aldus de noodarts.
Dermatologische klachten
Ook voor dermatologische klachten kan ruggenspraak gehouden worden met een kliniek aan land. De gemiddelde cruisereiziger zal bij overmatige verbranding door de zon of andere dermatologische klachten misschien best even kunnen wachten tot hij of zij weer thuis is, maar dat geldt dus niet voor de bemanningsleden die vaak acht tot negen maanden aan boord verblijven.
Intensive care units op een cruiseschip
Wie zich met een medisch probleem bij de scheepsarts meldt, komt eerst bij de aanmeldbalie. “Griep, verwondingen en zeeziekte zijn de meest voorkomende problemen waar we aan boord mee te maken krijgen”, aldus dr. Keller tijdens een rondgang door het medisch centrum. Voor operaties staan het team drie intensive care units ter beschikking. Ook kan een patiënt in isolatie gehouden worden. Omdat de Mein Schiff Relax tijdens de coronapandemie is ontwikkeld, is het ziekenhuis aan boord zo ontworpen, dat er niet alleen isolatiekamers zijn, maar dat zelfs het halve medisch centrum volgens officiële normen geïsoleerd kan worden.
Medische evacuatie naar de wal
Is er toch nog meer intensieve zorg nodig dan aan boord beschikbaar is, dan kan een medische evacuatie naar een gespecialiseerd ziekenhuis aan wal worden uitgevoerd. “Ik besluit als arts dat een patiënt naar de wal moet worden gebracht. De kapitein bepaalt hoe dat moet gebeuren”, vertelt dr. Keller tijdens een rondleiding door het scheepsziekenhuis.
Zo kan de kapitein besluiten om sneller te varen naar de volgende bestemming of de koers te verleggen naar een bestemming in de buurt. Ook kan hij besluiten om een patiënt op te laten halen per boot. Als laatste redmiddel wordt een evacuatievlucht per helikopter ingezet. Aangezien de Mein Schiff Relax geen helikopterplatform heeft, moet een patiënt in zo’n geval met een lier vanaf het voordek in de helikopter getakeld worden.
Overlijden op een cruiseschip
Mocht hulp toch niet meer baten en de passagier of een bemanningslid aan boord overlijden, dan kan het stoffelijk overschot in een van de drie koelcellen in het mortuarium achteraan in het ziekenhuis bewaard worden. Om maar even een broodje-aap-verhaal uit de wereld te helpen: nee, je krijgt geen zeemansgraf.
Gelukkig overlijdt er zelden iemand aan boord. Sterker nog de meeste ongevallen gebeuren niet aan boord, maar aan wal, vertelt Senior Nurse Sophie Tröster. Zij zag tijdens een langdurig verblijf in New York cruiseschepen over de Hudson River varen en raakte zo met het cruisevirus. “Passagiers gaan tijdens een excursie naar de Akropolis en glijden daar uit op de versleten trappen. Op de andere Mein Schiff-schepen zien we gemiddeld 30 tot 40 patiënten per dag. Dit schip is wat groter, dus dat zullen er misschien wat meer zijn.”
Daarnaast biedt het medisch centrum aan boord ook een rolstoelverhuur. Het komt namelijk voor dat mensen die slecht ter been zijn, de afstanden op een cruiseschip onderschatten. In dat geval kan het ziekenhuis aan boord een rolstoel beschikbaar stellen.
Medische behandelingen op een cruiseschip betalen via je boordkaart
Medische behandelingen aan boord van een cruiseschip worden bijgeschreven op je boordkaart die aan je creditcard gekoppeld is. In feite schiet je een zorgbehandeling dus zelf voor. Daarom is het niet alleen van belang om een ziektekostenverzekering te hebben, maar ook een goede reisverzekering. Je Nederlandse ziektekostenverzekering vergoedt namelijk behandelingen tot en met de Nederlandse tarieven. Rekenen de artsen aan boord een hoger tarief, dan kun je dat vergoed krijgen via de reisverzekering.
Mis geen bericht. Meld je aan voor onze gratis nieuwsbrief of volg ons op Facebook en Instagram.
Aanmelden voor de nieuwsbrief kan ook door een mail te sturen naar redactie@decruisegids.nl met in de onderwerpsregel van je mail ‘Aanmelden nieuwsbrief’. We voegen je dan direct toe aan onze mailinglijst.
Tips en suggesties voor een artikel? Stuur een mail naar redactie@decruisegids.nl.
Reageren kan onder dit artikel.